Çocuklarda Baş-boyun Bölgesi̇ni̇n İyi̇ Ve Kötü Huylu Ki̇st Ve Tümörleri̇:
Çocukluk döneminde doğumsal olarak ortaya çıkan tiroglossal kist, brankial kistler gibi kistler iyi
huyludur. Hemangioma, lenfangioma gibi iyi huylu tümörler olduğu gibi sarkoma ve diğer bağ
dokusundan kaynaklanan kanser ve tümörler de görülebilir. Bu hastalıklarda cerrahi tedavi çok
önemlidir. Çocuklarda sekel bırakmadan tam tedaviyi gerçekleştirmek ana amaçtır. Çocukluk çağı baş
ve boyun cerrahisinde deneyim çok önemlidir.
Dr. Kayhan çocukluk çağ tümör ve kistlerini transoral robotik cerrahi ile tedavi etmektedir. Bu
konudaki vaka serilerini içeren uluslararası makaleler aşağıdadır.
“Kayhan FT, Yigider AP, Koc AK, Kaya KH, Erdim I. Treatment of tongue base masses in children by
transoral robotic surgery. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2017;274(9):3457-3463.”
“Kayhan FT, Kaya KH, Koc AK, Altintas A, Erdur O. Transoral surgery for an infant thyroglossal duct
cyst. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2013;77(9):1620-3.”
Çocuk Adenoid Ve Tonsil (Genizeti Ve Bademcik) Hastalıkları:
Çocuklarda boğaz bölgesi, Waldeyer halkası olarak isimlendirilen bağışıklık sistemi ile görevli
lenfatik yapılarla çevrilidir. Farenks iki yanındaki dokulara tonsil (bademcik), nazofarenksteki
dokulara adenoid, dil köküne yerleşen dokulara dil kökü bademciği (lingual tonsil) ismi verilir.
Çocuklarda bu lenfatik dokular daha aktif ve büyüktür. On yaşından sonra aktivite azalır ve bu
dokular küçülmeye başlar. Bu organların görevleri lenf bezleri ve vücuttaki diğer lenfatik dokular
tarafından yerine getirilir.
Adenoid hipertrofisi varsa burun tıkanıklığı, horlama, tekrarlayan nezle ve sinüzit ile ortakulak
iltihaplarına neden olur. Özellikle Seröz otitis media denilen orta kulak iltihabı çocukluk
yaşlarında en sık işitme kaybı sebebidir. Bu şikayetlere neden olan adenoid hipertrofisinde çocuk
kaç yaşında olursa olsun cerrahi tedavi uygulanabilir.
Bademcik dokusunun büyüklüğü genellikle adenoid hipertrofisiyle birlikte görülür ve horlama, apne,
ağız solunumu, çene ve diş gelişimi bozuklukları gibi problemlere neden olur. Bu şikayetlere ve
belirtilere sahip 3 yaş sonrası çocuklarda adenotonsillektomi ameliyatı ile bu dokular çıkarılır.
Bu organların tekrarlayan enfeksiyonlarına kronik tonsillit ve adenoidit adı verilir. Bu tablolar
sık ateşli boğaz enfeksiyonu, sinüzit ve otit veya bronşit gibi alt ve üst solunum yolu
enfeksiyonlarına neden olur. Bu şikayetlerde cerrahi tedavi ile hastalıklı dokular çıkarılır.
Dil kökü bademciği normalde çok sınırlı olarak mukozanın altında yerleşen lenfoid dokulardır. Bazı
kişilerde hipertrofik olarak bulunur. Yutma güçlüğü, tekrarlayan enfeksiyonlar, horlama ve tıkayıcı
apneye neden olabilir. Bu durumda dil kökü bademciğinin cerrahi olarak çıkarılması gerekir.
Çocuk Alerjik Rinit Ve Sinüzitleri:
Çocukluk çağında; toplumdan kazanılan viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, alerjik nezleler, büyük ve kronik enfeksiyona neden olan adenoid ve bademcik dokuları sık görülen nezle (rinit) ve sinüzit sebepleridir. İlaç tedavisine yanıt vermeyen vakalarda adenoid ve bademcik ameliyatları yapmak gerekebilir. Yine burunda septum deviasyonu gibi anatomik problemler yine sinüzite ve kronik nezleye neden olabilir. Alerjik rinit tedavisinde önemli basamaklar; alerjiye neden olan ajanların belirlenmesi, alerji yapan maddelerden uzaklaşmak, ilaç tedavileri ve immunoterapidir. İmmunoterapi; alerji tedavisinde kalıcı iyileşme sağlayan ve astma bronşiale dönüşü önleyen tek tedavi yöntemidir. İmmunoterapi, alerji yapan maddelerin aşı haline getirilerek, artan dozlarla, 2-3 yıllık süreçte ciltaltına uygulanmasıdır.
Orta Kulak İltihapları
Orta kulak iltihaplarına çocukluk çağında daha sık rastlanır. Östaki tüpünün anatomik yapısı, adenoid varlığı, üst solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı ve bağışıklık sisteminin tam gelişmemiş olması gibi sebepler çocuklarda yetişkinlere göre orta kulak iltihaplarının daha sık görülmesine neden olur. Orta kulak iltihaplarında ana tedavi antibiyotiklerdir. Seröz otitis media olarak isimlendirilen subakut veya kronikleşen orta kulak iltihapları ilaç tedavisine yanıt vermezse cerrahi olarak timpan zarına ventilasyon tübü uygulanır. Kulak zarının kalıcı perforasyonuyla sonuçlanan kronik otitlerde zarın kapatılması işleminin yani timpanoplastinin daha başarılı sonuç için ergenlik çağına kadar ertelenmesi tercih edilir.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları:
Üst solunum yolu enfeksiyonları ses tellerini tutarsa larenjit, yutak mukozaları tutarsa farenjit, bademcikleri tutarsa tonsillit, burun mukozalarını tutarsa rinit, sinüs mukozalarını tutarsa sinüzit, orta kulak mukozasını tutarsa otitis media denilir. Rinovirüsler, influenza, coronovirüs ve adenovirüsler en sık Viral , streptekoklar ise en sık bakteriyel ajanlardır. Komplikasyonsuz olgularda uygun antiviral ve antibiyotikler ile destekleyici semptomatik tedaviler uygulanır. Komplikasyonlar açısından dikkatli olunmalı ve erken dönemde tedavi edilmeleri önemlidir.